بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، میلیونها نفر از مردم سراسر جهان از آسیبهای ناشی از سوختگیهای حرارتی رنج میبرند. شکل، اندازه، عمق، مقدار سطح و مدت زمان قرارگیری در معرض منبع سوختگی، از عوامل تاثیرگذار در شدت سوختگی به حساب میآیند. هدف از درمان بالینی سوختگی، به حداقل رساندن عفونت میکروبی، تسریع در ترمیم زخم و به حداقل رساندن جای زخم است. در حال حاضر پیوند پوست (اتولوگ، آلوژنیک و اتوگرفت دارای سلولهای اپیتلیال) روش استاندارد در درمان سوختگی به حساب میآیند. به طور کلی در فرایند پیوند پوست، زخمپوشها میتوانند مراقبت بهتری از بیماران پس از دبریدمان و در طول فرایند انتظار قبل از پیوند (کشت، برداشت و مش بندی بافت پیوندی) را فراهم کنند. پس از پیوند نیز میتوانند از هر دو فرد اهداکننده و گیرنده محافظت کنند. به این ترتیب، توسعه و بهبود زخمپوشها میتواند به تکمیل بهتر شیوههای پزشکی فعلی کمک کند.
امروزه تلاش میشود در تهیهی زخمپوشها از تکنولوژی پرینت سه بعدی به دلیل توانایی قرارگیری دقیق مواد در فضای سه بعدی و ایجاد ساختارهای پیچیده در اندازه و اشکال مختلف، استفاده شود. هیدروژلها به دلیل داشتن خواصی از جمله توانایی دبرید، مرطوب نگه داشتن زخم و همچنین جذب ترشحات، نسبت به سایر مواد در تهیهی زخمپوشها، از اولویت بالاتری برخوردار هستند. زخم پوشها پس از تهیه میبایست به سرعت ژل شوند. استفاده از محلول اضافی برای ژل شدن هیدروژلهای حامل دارو میتواند، منجر به رهایش زود هنگام دارو شود به همین دلیل از روشهایی مانند تابش اشعهی UV برای ایجاد اتصالات عرضی در هیدروژل استفاده میشود.
اخیرا محققان دانشگاه ملی سنگاپور از کیتوسان متاکریلات و تکنولوژی پرینت سه بعدی برای ساخت زخمپوشهای شخصی سازی شده استفاده کردهاند. کیتوسان متاکریلات از واکنش کیتوسان با متاکریلیک انیدرید در آزمایشگاه تهیه و به عنوان پایهی هیدروژلی این مطالعه مورد استفاده قرار گرفت. همچنین از داروی لیدوکائین هیدروکلرید به عنوان مسکن و لووفلوکساسین (۱۰ mg/ml از هر کدام) به عنوان آنتیبیوتیک استفاده شد. در این مطالعه محققان ۴ طرح مختلف برای بارگذاری دارو را با هم مقایسه کردند.
پ
طرح I، طرح پایه است که تنها از هیدروژل کیتوسان متاکریلات ساخته شده است. برای بیمارانی که التهاب خاصی در آنها دیده نمی شود و تنها از درد شکایت دارند، طرح II شامل لیدوکائین در نظر گرفته شده است. طراحی III شامل داروی لووفلوکساسین است و در مواردی که احتمال عفونت روی بستر زخم وجود دارد و سوختگی به اندازه ی کافی عمیق است که به دلیل تخریب انتهای اعصاب بیمار احساس درد نمیکند از این طراحی استفاده میشود. در طرح VI هر دو دارو بارگذاری شده است. لایههای بالایی پرینت شده روی محفظه ی دارو منجر به افزایش ۴ برابری مدت زمان رهایش دارو می شود. در این مطالعه نشان داده شد که پانسمان زخم طراحی شده قابلیت پرینت پذیری زیست تخریبپذیری و زیستسازگاری خوبی دارد. با توجه به تست درون تنی عوارض جانبی مشاهده نشد. محققان امیدوارند بتوان این روش را برای ساخت پانسمان سایر اشکال زخمهای ناشی از جراحی و زخمهای مزمن مانند زخم پای دیابت گسترش داد.